İşte Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın’ın açıklamalarından satır başları:
Tahıl Koridoru muahedesi İstanbul’da bir üçlü muahede biçiminde yapıldı. O vakit ‘Savaşın ortasında yapılır mı?’ soruları soruldu bize. Bu bir zaruriyet idi. Kaçınılmaz bir durumdu. Birinci mutabakattan evvel tahıl fiyatları global biçimde artmaya başlamıştı. Cumartesi günü Ruslar bu muahededen çekildiklerini açıkladılar. Bize de bildirdiler. Ruslarla çabucak konuştuk, kendi ortamızda konuştuk. Dünya bizi arıyor. ‘Aman konuşun, durmasın’ diyorlar. Cumartesiden çarşambaya, dünya besin fiyatları yüzde 4.5 arttı. Bunun üzerine Cumhurbaşkanımız talimatları verdi. Evvelsi gün cumhurbaşkanımız Putin’le görüştü. Sayın Putin ‘tahıl koridoru öbür bir maksatla kullanılması yasak’ dedi. Ukrayna tarafı onlara nazaran ihlal ettiler. Gemiye saldırıyı tespit ettikleri ve tahıl koridoru ile geldiklerini söyledi.
“CUMHURBAŞKANIMIZIN ÖNDER DİPLOMASİSİ SONUÇ VERDİ”
Sayın Putin uzun uzun anlattı. Cumhurbaşkanımız bunu anlayışla karşıladıklarını söz etti. İnsani olduğunu telkinlerini görüşlerini iletti. Sayın Putin hızlı refleks verdi. Kısa müddette sonuç verdi. Putin ‘Garantiyi alırsak, biz operasyonu başlatırız’ dediler. Garantinin bir ayağı bu. Biz bunu 2 aydır Avrupa ve ABD’li mevkidaşlarıma söyledim. Sevkiyatın devam etmek istiyorsanız, yaptırımları kaldırmanız lazım diye. 10.5 milyon tona yakın tahıl milletlerarası piyasaya ulaştı. Diğer Afrika ülkeleri de var, daha yoksul. Putin ‘Gerekirse Afrika ülkelerine fiyatsız olarak veririz’ dedi. Bu yalnızca siyasi hareket olarak görülmemeli. Asıl sıkıntı neydi, yoksul ülkelere ulaştırılması. Cumhurbaşkanımızın yürüttüğü başkan diplomasisi sonuç verdi. Sayın Putin’le görüşmeden bir gün sonra 16.30’da Putin ile görüştü. Şoygu, savunma bakanımıza ‘Putin’den talimat aldık, Ukrayna tarafından garanti alınırsa süreç başlasın’ dedi. Ukrayna tarafının yapan tavrı da çok değerli. Batılı ülkeler diyor ki, Türkiye Batı’dan uzaklaşıyor, Rusya’ya karşı ambargo uygulasın. Herkes Rusya’yla köprüleri atarsa Ruslarla kim konuşacak. Bunu yapabilen tek başkan Cumhurbaşkanımız. Tahıl sevkiyatı mutabakatına takviye verirken, ‘Bravo uygun yaptınız’ demekle yetinmeyin. Gelin, çatışmasızlık ortamını konuşalım. Şu anda savaş çığlıkları, barış davetlerinin üzerine çıkmış durumda.
“NÜKLEER SAVAŞ RİSKİ KELAM KONUSU”
Savaş yalnızca Rusya ve Ukrayna topraklarında yaşanmıyor. Yaklaşık 1 aydır nükleer savaş riski söylem edilmeye başladı. Kış kaideleri buralara hakim olduğunda oyun değiştirici bir dinamiğin devreye girmesi düşük görünüyor. Nükleer savaş riski kelam konusu. Nükleer başlıklar iki ülkenin elinde duruyor. Soğuk savaş sona erdiğinde tek kutuplu dünyaya geçiş yaptık. Başta bir üstün güç, altında iki üç büyük güç. Onların altında orta ölçekli ülkelerin olduğu bir piramit. Bu piramit arıza vermeye başladı. Bu tehlikenin boyutuna işaret eden bir görsel. Cumhurbaşkanımız, Putin ve Zelenski ve öteki önderler ile görüşmelerinde ‘Nükleer silah kullanımına karşı dikkatli olalım’ diyor. Bu savaş uzadıkça yayıldıkça bu risk daima önümüze gelecek. Türkiye’nin yapmaya çalıştığı savaşın sona ermesi için yeni adımlar içerisindeyiz. Yalnızca tahıl sevkiyatından ibaret değil. Gereken bir periyoda yayılacak ateşkes ve son mutabakat sürecinin hayata geçirilmesi. Çatışmasızlık süreci hayata geçirilmeli.